Αναζήτηση αυτού του ιστολογίου

Πέμπτη 21 Φεβρουαρίου 2019

20) Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης, δημοσιογράφοι, σκέψεις


ΜΕΣΑ ΜΑΖΙΚΗΣ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑς

ΠΑΡΑΘΕΤΩ ΠΑΡΑΚΑΤΩ ΔΥΟ ΚΕΙΜΕΝΑ ΓΙΑ ΤΑ ΜΕΣΑ ΜΑΖΙΚΗΣ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ, που νομίζω ότι δίνουν στο μαθητή καλές σκέψεις  για να τις χρησιμοποιήσει σε έκθεση με οποιοδήοτε θέμα γύρω από  "Τα μέσα Μαζικής Ενημέρωσης" ή γύρω από τις υποχρεώσεις των δημοσιογράφων προς το κοινό και την κοινωνία:

Α) Κείμενο σε διασκευή από το ιστολόγιο physcandkoinonia. Προς υποβοήθηση των μαθητών που θα το διαβάσουν επισημαίνω τον πρόλογο, το κύριο μέρος και τον επίλογο.
[ΠΡΟΛΟΓΟΣ)
[. . .] Τα ΜΜΕ όπως ο τύπος (εφημερίδες, περιοδικά, βιβλία) , το ραδιόφωνο, η τηλεόραση, ασκούν καταλυτική επίδραση σε όλα τα επίπεδα ζωής μιας κοινωνίας. Ανάλογα με την ποιότητα της ενημέρωσης, τον τρόπο λειτουργίας τους και το κοινό προς το οποίο απευθύνονται, εξαρτάται το πόσο και πώς θα επηρεάζουν (αρνητικά ή θετικά)
ΚΥΡΙΟ ΜΕΡΟΣ
(ΘΕΤΙΚΕΣ ΕΠΙΔΡΑΣΕΙΣ ΣΤΑ ΑΤΟΜΑ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΑ)
Αρχικά, γίνονται πηγή γνώσεων, πληροφοριών και νέων επιστημονικών και τεχνολογικών εξελίξεων και δεδομένων, πράγμα που βοηθά τον άνθρωπο στην προσαρμογή του στην πραγματικότητα. Επιπλέον, ενημερώνουν για όλα όσα συμβαίνουν σε παγκόσμια κλίμακα και το άτομο (γνωρίζοντας τις αντικειμενικές συνθήκες )μπορεί να προγραμματίσει και να οργανώσει σωστά τη ζωή του. Επίσης, έχει τη δυνατότητα να συγχρονιστεί με τις νέες κοινωνικοπολιτικές και οικονομικές συνθήκες, που δημιουργούνται στην παγκόσμια κοινότητα.
Τα ΜΜΕ προσφέρουν στο ευρύ κοινό πολιτιστικά και πνευματικά αγαθά σύγχρονα και του παρελθόντος και έτσι διευρύνουν τις γνώσεις του και οξύνουν την κρίση του.
Επιπροσθέτως, μέσω των ΜΜΕ αποκτούμε γνώση πολύπλευρη, κρίνουμε και αξιοποιούμε τα δρώμενα, προσλαμβάνουμε νέες ιδέες, διαμορφώνοντας ολοκληρωμένη αντίληψη για τα πράγματα. Αυτά συμβάλλουν στην επικοινωνία των λαών και στην αλληλεπίδραση του πολιτισμού τους, στη δημιουργία φιλίας, συνεργασίας αλληλεγγύης και αλληλοσεβασμού. Ενημερώνουν, ευαισθητοποιούν και διαφωτίζουν τους λαούς γύρω από τα μεγάλα, ποικίλα και πολύπλοκα παγκόσμια προβλήματα και προβάλλουν τις προσπάθειες, που γίνονται για την επίλυση τους. Γίνονται τα μέσα διακίνησης των ιδεών και των ιδεολογιών συμβάλλουν στην ανάπτυξη της κρίσης του ατόμου και την απαλλαγή του από δογματισμό και τις προκαταλήψεις, διευρύνουν τους πνευματικούς του ορίζοντες και το κάνουν ενεργό συμμέτοχο στα πολιτικά και κοινωνικά δρώμενα. Όταν η πληροφόρηση είναι απροκατάληπτη και πολύπλευρη, ο πολίτης αποκτά άποψη έχοντας έτσι τη δυνατότητα να συμμετάσχει σε κοινωνικό και πολιτικό διάλογο και να ελέγχει την πολιτική ηγεσία. Όταν λειτουργούν βάσει κανόνων δεοντολογίας, μπορούν να αποτελέσουν ψυχαγωγικό και μορφωτικό μέσο των ασθενέστερων οικονομικά στρωμάτων του λαού. Λειτουργούν ως μέσα ελέγχου και κριτικής των ιθυνόντων και συντελούν στην αποτροπή σκανδάλων και κατάχρησης εξουσίας. Ακόμα και σε κοινωνικό επίπεδο ελέγχουν και επικρίνουν την εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο, το ρατσισμό και την αδικία.
Οι πολίτες, τέλος, που είναι ενημερωμένοι κατάλληλα, όταν τα ΜΜΕ λειτουργούν ορθά, ευαισθητοποιούνται για τα κοινωνικά προβλήματα όπως ο ρατσισμός, η βία, η τρομοκρατία, ο αναλφαβητισμός, η καταστρατήγηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και αγωνίζονται στη συνέχεια για την επίλυση αυτών και τη διασφάλιση της κοινωνικής ευρυθμίας. Οι ενημερωμένοι και ευαισθητοποιημένοι πολίτες, αγωνίζονται για τη δικαιοσύνη και την αξιοκρατία και αντιστέκονται στον τυφλό κομματισμό και την πόλωση, ψηφίζουν υπεύθυνα και αγωνίζονται για μια πιο υγιή Δημοκρατία.
(ΑΡΝΗΤΙΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΣΤΑ ΑΤΟΜΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΑ)Από την άλλη μεριά, όταν από τα ΜΜΕ λείπει η αντικειμενικότητα ή λειτουργούν χάρη συμφερόντων, τότε επιδρούν αρνητικά. Αποπροσανατολίζουν την κοινή γνώμη από τα πραγματικά προβλήματα, ή διαστρεβλώνουν τα γεγονότα, εξυπηρετώντας κάποια πολιτικά και οικονομικά συμφέροντα, καθώς και ιδεολογικές σκοπιμότητες.
Καλλιεργούν τα πάθη και τα μίση, ή φανατίζουν το κοινό με την πολιτική και ιδεολογική προπαγάνδα για να πετύχουν συγκεκριμένους σκοπούς. Ενισχύουν το πνεύμα του ρατσισμού και εθνικισμού. Κάνουν «πλύση εγκεφάλου» με την προπαγάνδα, που είναι το προσφορότερο μέσο υπονόμευσης της κοινωνίας. Συνεπώς χειραγωγούν, αλλοτριώνουν, ανακατευθύνουν. Καλλιεργούν τη σκανδαλολογία και σπιλώνουν προσωπικότητες του δημοσίου βίου για εξυπηρέτηση κάποιων σκοπιμοτήτων. Προβάλλουν πλαστά πρότυπα ζωής, ή δημιουργούν πλασματικές ανάγκες στα μέλη της κοινωνίας ή προβάλλουν σαν μέγιστη αξία το χρήμα. Επομένως, προωθούν το καταναλωτικό πρότυπο ζωής και τις υλικές αξίες.
Περιορίζουν το διάλογο, λόγω της εικόνας, και κατ’ επέκταση την επικοινωνία των ατόμων. Κακομεταχειρίζονται τη γλώσσα, με αποτέλεσμα να την αλλοτριώνουν, να την υποβαθμίζουν και να ασχημονούν σε βάρος της. Χρησιμοποιούν πολλές ξενόφερτες λέξεις. Γίνονται μέσα για την προώθηση της «προπαγάνδας» με την οποία μπορούν να χειραγωγούν τη μεγάλη μάζα του λαού. Προβάλλουν σκηνές ή πράξεις βίας, που επηρεάζουν αρνητικά ειδικά τον ψυχισμό των νέων ανθρώπων και κυρίως των παιδιών. Δημιουργούν τεχνητή ένταση και κινδυνολογία από ανύπαρκτα γεγονότα, ή επιβάλλουν με την τεράστια δύναμη τους ανάξια πρόσωπα σε ανώτερα αξιώματα και υπονομεύουν τους κοινωνικούς και πολιτικούς θεσμούς και την ίδια της ύπαρξη της δημοκρατίας. Παραβιάζουν την ιδιωτική ζωή επώνυμων και ανώνυμων πολιτών. Το θεμελιώδες αυτό αγαθό, της ιδιωτικότητας, κινδυνεύει από την παραβατικότητα πολλών, οι οποίοι λατρεύουν να ζουν μέσα από τη ζωή των άλλων
 Η ορθή λειτουργία προϋποθέτει τα εξής:
α) τη λειτουργία δημοκρατικού πολιτεύματος , που κατοχυρώνει την ελευθερία του τύπου, της έκφρασης και τα υποστηρίζει, αφού με αυτά εξασφαλίζεται και η συμμετοχή όλων των κοινωνικών φορέων στη διαμόρφωση της σωστής και αντικειμενικής πληροφόρησης ή και της κριτικής (τη διαμόρφωση της κοινής γνώμης θετική ή αρνητικής).
β) τη σφαιρική, ολόπλευρη, ποιοτική και αντικειμενική ενημέρωση του κοινού.
γ) ποιοτικά και όχι μόνο εμπορικά κριτήρια στην επιλογή των θεμάτων
δ) προβολή θεμάτων, ειδήσεων και εκδηλώσεων που δεν προσβάλλουν το δημόσιο αίσθημα.
ε) την έγκυρη και έγκαιρη πληροφόρηση του κοινού.
στ) το ήθος, την πνευματική δραστηριότητα, τη συνειδητοποίηση των ευθυνών των λειτουργών των μέσων μαζικής ενημέρωσης.
ζ) την κριτική στάση του ίδιου του αποδέκτη, που εξαρτάται φυσικά από την πνευματική του καλλιέργεια και τα πνευματικά του ερεθίσματα.
η) την αξιολόγηση, τον έλεγχο και τη λογική επεξεργασία των μηνυμάτων από τον αποδέκτη.
θ) τη σωστή αποκωδικοποίηση των μηνυμάτων, που οφείλεται τόσο στην παιδεία, όσο και την απαλλαγή από φανατισμό ή προκατάληψη του αποδέκτη.
(ΕΠΙΛΟΓΟΣ)
Τα ΜΜΕ πρέπει να λειτουργούν σωστά. Για να επιτευχθεί αυτό, πρέπει να εφαρμοστούν οι κανόνες δεοντολογίας, χωρίς φυσικά να γίνεται λογοκρισία. Επίσης σ’ αυτό θα συμβάλλει και η στάση το ατόμου απέναντι σ’ αυτά, που εξαρτάται από το πνευματικό του επίπεδο και τους αμυντικούς μηχανισμούς, που έχει αναπτύξει.

Β)
ΚΩΔΙΚΑΣ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΙΚΗΣ ΔΕΟΝΤΟΛΟΓΙΑΣ 
(Πηγή: CMCC)
ΠΑΡΑΘΕΤΩ ΤΑ ΚΥΡΙΟΤΕΡΑ ΣΗΜΕΙΑ, ΑΥΤΑ ΠΟΥ ΝΟΜΙΖΩ ΟΤΙ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΥΝ ΕΝΑΝ ΕΚΘΕΣΙΟΓΡΑΦΟ- βλέπε στο τέλος σχόλιό μου: 

Γενικές Διατάξεις: 
Ο παρών Κώδικας εφαρμόζεται επί όλων των Μέσων Μαζικής ενημέρωσης (Εντύπων και Ηλεκτρονικών, Κρατικών, Ημικρατικών ή Ιδιωτικών κ.ά) και των λειτουργών των. [. .]
Ο σεβασμός της αλήθειας και του δικαιώματος του πολίτη για αντικειμενική, ολοκληρωμένη και έγκυρη πληροφόρηση αποτελεί υποχρέωση όλων των Μέσων και των λειτουργών των. [. .]
[. .] Οι λειτουργοί των ΜΜΕ αποφεύγουν δημοσιεύματα ή μεταδόσεις ή τη χρήση γλώσσας, που με βάση τις επικρατούσες αντιλήψεις, έχουν χυδαίο ή αισχρό περιεχόμενο. [. .]
Οι λειτουργοί έχουν την υποχρέωση να υπερασπίζονται την ανεξαρτησία των και να μην επιτρέπουν παρεμβάσεις στο έργο τους. [. .]
Οι λειτουργοί, κατά την ενάσκηση του λειτουργήματός τους (α)  σέβονται και προάγουν τη δημοκρατία και τις όλες πανανθρώπινες αξίες. Σέβονται και προάγουν τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις βασικές ελευθερίες όλων. (β)  επιδεικνύουν την αρμόζουσα ευαισθησία σε θέματα που αφορούν την εθνική ασφάλεια και είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί και διακριτικοί στην παρουσίαση θεμάτων όπως η βία, το έγκλημα, τα σεξουαλικά παραπτώματα, ο ανθρώπινος πόνος και ο θάνατος, καθώς και πληροφοριών ή εικόνων που είναι επιβλαβείς ή μπορούν να προκαλέσουν πανικό ή φρίκη ή αποτροπιασμό, κυρίως τα παιδιά. (γ)  ενεργούν πάντοτε με καλή πίστη και συμμορφώνονται προς το γράμμα και το πνεύμα του παρόντα Κώδικα.
1. ΑΚΡΙΒΕΙΑ
Τα Μ.Μ.Ε. μεριμνούν ώστε να μη δημοσιεύονται ανακριβείς, παραπλανητικές, φανταστικές ή διαστρεβλωτικές της αλήθειας ειδήσεις, πληροφορίες ή σχόλια. Σε περίπτωση που έχει συμβεί κάτι τέτοιο χωρούν σε άμεση διόρθωση ή και απολογία.
Τα Μ.Μ.Ε. και οι λειτουργοί των έχουν υποχρέωση να παρέχουν έγκυρη πληροφόρηση στους καταναλωτές.
Τα Μ.Μ.Ε. ενώ έχουν δικαίωμα να προβαίνουν σε αναλύσεις και να υποστηρίζουν συγκεκριμένες θέσεις, εν τούτοις θα πρέπει να καθιστούν σαφή τη διάκριση μεταξύ γεγονότος και ερμηνείας, σχολίου ή εικασίας.
2. ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗΣ
Τα Μ.Μ.Ε. παρέχουν στους επηρεαζομένους, στην κατάλληλη περίπτωση και ιδιαιτέρως όταν έχουν υποστεί επίθεση, την ευκαιρία να απαντήσουν, και εν πάσει περιπτώσει μέσα σε χρονικό διάστημα που δεν θα απέχει χρονικά από το δημοσίευμα ή τη μετάδοση τόσο, ώστε το δικαίωμα απάντησης να καθίσταται άνευ αντικειμένου. [. .]
3. ΙΔΙΩΤΙΚΗ ΖΩΗ 
Η υπόληψη, η ιδιωτική ζωή κάθε προσώπου τυγχάνουν σεβασμού και δεν αποκαλύπτονται στοιχεία προσωπικού χαρακτήρα. Παρεμβάσεις και έρευνες στην ιδιωτική ζωή προσώπων, χωρίς τη συγκατάθεσή τους, περιλαμβανομένης της λήψης φωτογραφιών προσώπων χωρίς τη γνώση ή συγκατάθεσής τους - εκτός εάν εμπλέκονται σε γεγονότα ή καταστάσεις που συνιστούν είδηση γενικότερου ενδιαφέροντος- ή σε ιδιωτική περιουσία, καθώς και η εξασφάλιση πληροφοριών με μηχανισμούς υποκλοπής ή μακράς φωτογράφησης είναι γενικά απαράδεκτες, η δε δημοσιοποίησή τους μπορεί να δικαιολογηθεί μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις και αποκλειστικά προς το δημόσιο συμφέρον.
Τα ΜΜΕ και οι λειτουργοί τους δεν προβαίνουν σε ανοίκειες προσωπικές επιθέσεις και υβριστικούς και προσβλητικούς χαρακτηρισμούς που διασύρουν την τιμή και υπόληψη.
[. . .]
6. ΑΠΟΚΤΗΣΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ 
Οι λειτουργοί γενικά δεν πρέπει να επιχειρούν να εξασφαλίσουν, οι ίδιοι ή μέσω τρίτων, πληροφορίες ή εικόνες/φωτογραφίες με ψευδείς παραστάσεις ή με άλλο δόλιο τρόπο.
Με εξαίρεση την εξυπηρέτηση του δημοσίου συμφέροντος, έγγραφα και εικόνες/φωτογραφίες μπορούν να λαμβάνονται μόνο με τη συγκατάθεση του ιδιοκτήτη τους.
Οι λειτουργοί δεν αποκτούν, ούτε προσπαθούν να αποκτήσουν, πληροφορίες ή εικόνες/φωτογραφίες με εκφοβισμό ή εκβιασμό.
Τα ΜΜΕ δεν πρέπει να δημοσιεύουν/μεταδίδουν φωτογραφίες που έχουν υποστεί μηχανική ή ηλεκτρονική αλλοίωση  χωρίς να πληροφορούν το κοινό περί τούτου και όταν το πράττουν να εξηγούν τους λόγους για την αλλοίωση. Η υποχρέωση αυτή δεν υφίσταται όταν η αλλοίωση είναι εμφανής και ο σκοπός πρόδηλος, πχ για σκοπούς σάτιρας.
7. ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ
Τα Μ.Μ.Ε. και οι λειτουργοί σέβονται και εφαρμόζουν το εκάστοτε ισχύον Δίκαιο και συμβάσεις που αφορούν στην προστασία της πνευματικής ιδιοκτησίας. Εκεί που επιτρέπεται, η αναδημοσίευση από άλλη πηγή γίνεται με σεβασμό προς το συγγραφέα/δημιουργό ή τον ιδιοκτήτη. Τα Μ.Μ.Ε. και οι λειτουργοί των υποχρεούνται να αναφέρουν την προέλευση. 
[. . .]
9. ΤΕΚΜΗΡΙΟ ΑΘΩΟΤΗΤΑΣ 
Οι λειτουργοί σέβονται πλήρως την αρχή ότι ο ύποπτος ή κατηγορούμενος για διάπραξη αδικήματος είναι αθώος μέχρις αποδείξεως του αντιθέτου, σύμφωνα με τη νόμιμη διαδικασία και συνεπώς αποφεύγουν να δημοσιοποιήσουν οτιδήποτε το οποίο να οδηγεί σε συμπεράσματα ως προς την ενοχή ή αθωότητα του υπόπτου ή/και κατηγορουμένου ή τείνει να τον διασύρει ή διαπομπεύσει.
[ . . .]
15. ΔΗΜΟΣΙΟ ΣΥΜΦΕΡΟΝ 
Στον παρόντα Κώδικα, περιπτώσεις οι οποίες κατ’ επίκληση του δημοσίου συμφέροντος δικαιολογούν παρέκκλιση από τον κανόνα, είναι κυρίως οι ακόλουθες:
(α)  Υποβοήθηση ανίχνευσης ή αποκάλυψη  εγκλήματος.
(β)  Προστασία της δημόσιας ασφάλειας ή υγείας.
(γ)  Προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
(δ)  Παρεμπόδιση παραπλάνησης του κοινού ως αποτέλεσμα πράξεων ή δηλώσεων ατόμων ή οργανισμών.
[. . ] 
ΣΧΟΛΙΟ ΜΟΥ: Ο μαθητής που με διαβάζει, θα πρέπει να ρίξει μια προσεκτική ματιά στις διάφορες διατάξεις που αναφέρονται στο παραπάνω κείμενο, να δει τι υποχρεώσεις έχουν και πώς πρέπει να συμπεριφέρονται τα Μέσα Μ. Ε. και οι δημοσιογράφοι,  και να τα αντιπαραβάλει με αυτά που βλέπει να συμβαίνουν στα δικά μας Μ. Μ. Ε και ιδίως στην τηλεόραση. Η μη συμμόρφωση πχ των Τηλεοπτικών Μέσων και των δημοσιογράφων τους είναι η βασική αιτία μιας κακής τηλεόρασης, ή η μη συμμόρφωση σε ορισμένες διατάξεις είναι η βασική αιτία κακών εκπομπών. Όπως και το αντίστροφο: ο σεβασμός προς το  τηλεοπτικό κοινό και προς τις διατάξεις του κώδικα δεοντολογίας , είναι η βασική αιτία της καλής τηλεόρασης και των καλών εκπομπών. (Φυσικά, υπάρχουν και άλλες αιτίες: πχ η γνώση της δουλειάς τους ή αντίθετα η άγνοιά της, το μεράκι να προσφέρουν στο κοινό ή το αντίστροφο, οι οικονομικές ή όχι δυνατότητες τους και πολλά άλλα).   

ΣΗΜΕΙΩΣΗ  Ο Παραπάνω κώδικας είναι από Καναδικό Κολέγιο. Μας δίνει πάντως το τι ισχύει γενικά.
=======


Τα ιστολόγιά μου





    Αναρτήθηκε από στις

    Δεν υπάρχουν σχόλια:

    Δημοσίευση σχολίου

    Εγγραφή σε: Σχόλια ανάρτησης (Atom)